www.erjuz.blogspot.com

Jenising Wayang

1.      Wayang Purwa / Wayang Kulit

Digawe saka kulit lembu, maesa, sapi. Sumbering crita saka Mahabarata lan Ramayana kanthi basa jawa kuna ing jaman raja Jayabaya. Kang ngripta wayang purwa yaiku Sunan Kalijaga.

2.      Wayang Golek / Wayang Tengul

Digawe saka kayu lan diklambeni kaya manungsa. Sumbering crita saka sejarah, upamane: Untung Surapati, Sultan Agung, Trunajaya, lsp. Crita wayang iki uga bias kajupuk saka dongeng Negara Arab. Wayang Golek menawa pentas ora nganggo kelir utawa layar.

3.      Wayang Krucil / Wayang Klitik

Digawe saka kayu kang wujude padha karo wayang kulit. Anggone nancepake ana ing kayu kang wis dibolongi. Wayang iki nyritakake Damarwulan lan Majapait.

4.      Wayang Beber

Digawe saka kain utawa kulit lembu kang wujude beberan (lembaran). Saben beberan nggambarake sakadegan, yen wis rampung, beberan iku digulung maneh. Digawe ing jaman kerajaan Majapait. Asale saka Pacitan lan Gunung Kidul.

5.      Wayang Gedog

Wujude meh padha karo wayang kulit. Sumbering crita saka Jawa, upamane: Banten, Singasari, Mataram, Kediri, lsp. Wayang Gedog anane mung ing museum.

6.      Wayang Suluh

Wayang modern kang digawe saka kulit wujude manungsa jaman saiki sandhangane kayata: rok, clana, klambi, lsp. Ancase Wayang Suluh yaiku: menehi pencerah marang masarakat. Sumbering crita saka perjuwangan rakyat Indonesia merangi penjajah.

7.      Wayang Titi

Sumbering crita saka Negara Cina kang bisa ditingali ana ing kampung Cina utawa Klenteng.

8.      Wayang Madya

Karipta dening Mangkunegaran IV ing wiwitan taun XVII. Sumbering crita saka crita Pandhawa sawise, kayata: Prabu Parikesit.

9.      Wayang Wahyu / Wayang Bibel

Karipta dening Bruder Temotheos kanggo nyiarake agama Katolik.

10.  Wayang Wong

Wayang kang diperagakake karong wong lan ana tariane. Sumbering crita Ramayana lan Mahabarata.

11.  Wayang Potehi

Wujude boneka cilik-cilik kang nyritakake jaman kraton Tar-Tar utawa Babad Cina.

12.  Wayang Menak

Digawe saka kayu kang persis kaya wong. Critane dakwah Islam, upamane: Wong Agung Jayengrana, Imaryana, Umarpadi.

13.  Wayang Jemblung

Digawe saka kayu kang persis kaya wong. Critane babagan Cacad kaya kethoprak. Sumebar ing dhaerah pesisir lor Blora, Cepu.

14.  Wayang Kancil / Wayang Dupara

Digawe saka lulang (kulit) kang critane seri kancil.

15.  Wayang Dhongeng

Digawe saka dluwang (kertas) kang digambar wayang wujud kewan-kewan sing nyritakake donyane kewan minangka sarana refleksi saka donyane manungsa.

16.  Wayang Doa

Saka akronime dhongeng-dhongeng anak. Sing dadi lakon wayange diwenehi sorban.

17.  Wayang Sadat

Nyritakake lakon agama Islam.

18.  Wayang Suket

Digawe saka suket menawa critane kahanan saiki kanggo pitutur utawa kritik marang pamarentah.